Koruyucu diş hekimliği kapsamında; anne karnından başlayan önlemler,
doğumdan sonra, 6 aylık ve senelik hekim kontrolleriyle devam eder.
Fissür sealant (diş çukurcuklarını kapatma),
flor uygulamaları,
oral hijyen eğitimleri,
diyet alışkanlıklarının kontrolü,
ortodontik muayeneler
diş rahatsızlıkları daha başlamadan önce alınabilecek tedbirlerdir.
Annenin hamile kalmadan ve hamile kaldıktan sonra dikkat edeceği hususlar:
Anne adayının hamile kalmadan ağız ve diş sağlığı kontrolünden geçmesi önemlidir.
Annenin protein yönünden yetersiz beslenmesi dişlerde hipoplazi ve
gelişim geriliklerine, kalsiyum yönünden yetersiz beslenmesi dişlerde
kırılganlığın artmasına neden olabilmektedir.
Bunun yanında annenin geçirdiği bakteri ve virüs enfeksiyonlarının
fetüs dişlerinde şekil ve mineral bozukluklarına yol açabildiği, sürme
zamanlarını etkilediği bilinmektedir.
Ayrıca annenin kullanacağı bazı ilaçlar çocuğun dişlerinde çeşitli şekil ve yapı bozukluklarına yol açabilirler.
Bebeklik dönemi
Bu döneminin enfeksiyonlu hastalıkları, sindirim ve sinirsel
bozuklukları, travmalar ve bazı hastalıklar, özellikle vitamin
yetersizlikleri dişlerin gelişimini etkilemektedir.
Çocuğun beslenmesi
Çürük; bakterilerin diş üzerinde kalan karbonhidrat (şeker,
nişasta, unlu gıdalar) denilen gıdaları
kullanıp bir çeşit asit üretmesi sonucu oluşmaktadır. Aynı şekilde
karyojenik bakteriler, diş eti iltihabına da neden olabilmektedir.
Bebekler için gece beslenmelerinde şekerli süt, meyve suyu, biberon
mamaları yerine mümkünse sadece su tercih edilmelidir.
Emzikler şekerli ürünlere batırılmadan çocuğa verilmelidir.
İçecekleri kamışla içme yöntemi tercih edilmelidir.
Öğünlerin en son peynirle bitirilmesi teşvik edilebilir.
Dişlere yapışan tatlı gıdalar, dişten kolayca temizlenebilen gıdalara
göre daha zararlı olabilmektedir.
Asitli, karbonhidratlı beslenmeden sonra fırçalama yapılamıyorsa en
azından suyla gargara yapılmalıdır.
6 aydan sonra sürmeye başlayan dişler ebeveyn tarafından bir gazlı bezle
silinmelidir. İleriki yıllarda da çocuğa mutlaka diş fırçası kullanımı
öğretilmelidir.
Ayrıca Ksilitol ve sorbitol denilen şeker alkollerinin, sakkaroz şekerine göre daha az çürüğe neden olduğu anlaşılmıştır.
Florun önemi
Yetişkinler veya çocuklar için florun hekim tavsiyesiyle -özellikle lokal kullanımı- yararlıdır. Çünkü flor;
1- Dişin kristal yapısını geliştirir. Asitlere karşı çözünürlüğünü azaltır.
2- Tekrar mineralize olmasını aktive eder.
3- Çürükte rol oynayan enzimleri etkisizleştirir.
4- Hastalık yapan bakterileri azaltır.
5- Ayrıca tükrüğün miktarına, yoğunluğuna ve ph' sına etki eder.
Fırçalama
Diş fırçalama konusu "ağzın çürüğe meyilli
olması derecesi"ne göre de ele alınmalıdır. Çürükte ve diş eti
hastalıklarında tek bir faktör yoktur.
Dişin ve tükrüğün yapısı, çapraşıklıklar, genetik etkenler, diyet
alışkanlıkları, ağız hijyeni bilgisi gibi birçok faktör rol
oynamaktadır.
Genellikle diş fırçalamada önerilen yöntem; diş etinden dişe doğru,
travma oluşturmadan, dairesel hareketlerle, ağız içine doğru mekanik
temizleme yapma şeklindedir. Ortalama 2-3 dakika süreyle tüm yüzeyler
bakteri plağından arındırılmalıdır.
Arayüz temizliği için diş ipleri ve arayüz fırçaları kullanılmalıdır.
Hekim kontrolleri
6 aylık ve senelik diş hekimi kontrolleri rutin olarak yapılmalıdır.
Hekim tarafından çürük teşhis yöntemlerinden ve radyografik
incelemelerden faydalanılarak varsa eski restorasyonlar kontrolden
geçirilerek meydana gelebilecek hastalıklar önlenmeye çalışılmalıdır.
AĞIZ HİJYEN AJANLARI
Diş fırçaları
Arayüz fırçaları;
Farklı şekillerde üretilirler. Daha çok aralıklı dişler için kullanılabilirler.
Diş ipleri;
Kullanım yerlerine göre değişirler. Diş fırçalarının ve arayüz fırçalarının ulaşamadığı bölgelerde kullanılırlar.
Antibakteriyel sıvılar...
Gargaralar; Hekim kontrolünde kullanılabilirler.
Ortodontik fırçalar...
Protez temizleme tabletleri...